Ψωρίαση: Η ψωρίαση είναι ένα από τα τουλάχιστον 80 καταγεγραμμένα αυτοάνοσα νοσήματα ( AARDA, 2016) που εντοπίζονται στους ανθρώπους.
Της Αναστασίας Φουντουκίδου
Τα αίτια είναι τόσο γενετικά (κληρονομική ευαισθησία) όσο και περιβαλλοντικά (διατροφή, στρες, ελλείψεις του οργανισμού σε βιταμίνες). Η νόσος ενεργοποιείται με την επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων σε άτομα που έχουν αυξημένη ευαισθησία λόγω γενετικής προδιάθεσης
Η διατροφική της αντιμετώπιση βασίζεται στη λογική της ρύθμισης των λειτουργιών του ανοσοποιητικού αλλά και στην προστασία του δέρματος. Ας δούμε λοιπόν τις αναλυτικές διατροφικές πληροφορίες που έχουμε και σχετίζονται με το θέμα αυτό.
Διατροφή
«Η ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που πυροδοτείται από περιβαλλοντικούς παράγοντες» αναφέρει σχετικά η επικεφαλής συντάκτρια της μελέτης, Δρ Σελίν Φαν, δερματολόγος στο Νοσοκομείο Mondor, στην πόλη Κρετέιγ της Γαλλίας, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
«Η μεσογειακή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει πολλά φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, ψάρι, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο κ.ά. μπορεί να μειώσει τις χρόνιες γενικευμένες φλεγμονές χάρη στην αντιφλεγμονώδη δράση αυτών των τροφών» προσθέτει η ειδικός.
Παράγοντες εμφάνισης ψωρίασης
Ορισμένοι παράγοντες που πιθανόν να πυροδοτήσουν την εμφάνιση της ψωρίασης για πρώτη φορά, αλλά και να οδηγήσουν σε περιόδους έξαρσης, είναι:
- Κακή ψυχολογική κατάσταση
- Τραυματισμοί του δέρματος
- Λοιμώξεις (βακτηριακές, μυκητιάσεις)
- Κάπνισμα
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Έλλειψη βιταμίνης D
- Ορμονικές διαταραχές
- Ορισμένα φάρμακα (π.χ. για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, της υπέρτασης
- Έντονες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας
Επιπρόσθετα, ορισμένες μελέτες συνδέουν τους πάσχοντες με ψωρίαση με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χρονίων νοσημάτων, όπως τα καρδιαγγειακά, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, ο καρκίνος και διάφορες παθήσεις του ήπατος.
Ποιος ο ρόλος της διατροφής στην εμφάνιση και αντιμετώπιση της ψωρίασης;
Αν και δεν υπάρχουν εμπεριστατωμένες κατευθυντήριες οδηγίες όσον αφορά στην υιοθέτηση κάποιας συγκεκριμένης δίαιτας για την πρόληψη ή την ανακούφιση των συμπτωμάτων της ψωρίασης, φαίνεται ότι η επιλογή ή αποφυγή ορισμένων τροφίμων ή θρεπτικών συστατικών μπορεί να βοηθήσει τόσο στις περιόδους έξαρσης όσο και στις περιόδους ύφεσης της νόσου:
Ω-3 λιπαρά οξέα
Καλές πηγές, όπως λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλα, σκουμπρί, ρέγγα, τόνος, πέστροφα), όσπρια, ξηροί καρποί.
Ιχθυέλαια
Τα ιχθυέλαια είναι πλούσια σε ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και κυρίως σε εικοσιπεντανοϊκό (ΕΡΑ) και δοκοσαεξαενοϊκό οξύ (DHA).
Βιταμίνη D
Τροφές που είναι καλές πηγές της βιταμίνης D είναι το μουρουνέλαιο, τα λιπαρά ψάρια, ο κρόκος αυγού, τρόφιμα εμπλουτισμένα με βιταμίνη D (π.χ. γαλακτοκομικά, δημητριακά πρωινού, κτλ)
Φυλλικό οξύ
Η αυξημένη συχνότητα εμφάνισης ανεπάρκειας φυλλικού οξέος έχει αναφερθεί σε ασθενείς με ψωρίαση. Η ανεπάρκεια αυτή μπορεί να σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης λόγω της φλεγμονής, η οποία μειώνει την εντερική απορρόφηση του φυλλικού οξέος
Βιταμίνη B12
Έχει αναφερθεί ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 σχετίζεται με την ψωρίαση.
Αντιοξειδωτικές ουσίες
Τα αυξημένα επίπεδα οξειδωτικού στρες και η υπερσυγκέντρωση ελεύθερων ριζών μπορεί να συμβάλουν στη φλεγμονώδη εξέλιξη της ψωρίασης.
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες, ειδικότερα η βιταμίνη Ε και το β-καροτένιο, αλλά και το σελήνιο με τον έμμεσο αντιοξειδωτικό του ρόλο, μπορούν να αντισταθμίσουν αυτή την οξειδωτική ανισορροπία.
Σελήνιο
Το σελήνιο είναι απαραίτητο για τη φυσιολογική λειτουργία του αντιοξειδωτικού ενζύμου υπεροξειδάσης της γλουταθειόνης.
Είναι επίσης γνωστό για τις έμμεσες αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του. Χαμηλά επίπεδα σεληνίου συχνά ανευρίσκονται σε ασθενείς με ψωρίαση, ιδιαίτερα σε εκείνους με παρατεταμένη χρονική διάρκεια της νόσου.
Βιταμίνη Α
Παράγωγα της βιταμίνης Α έχουν χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση της ψωρίασης. Υπάρχουν αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με τα επίπεδα της βιταμίνης Α σε ασθενείς με ψωρίαση.
Αλκοόλ
Το αλκοόλ έχει φανεί ότι μπορεί να πυροδοτήσει περιόδους έξαρσης αν πάσχετε από ψωρίαση, καθώς αυξάνει την απελευθέρωση μιας ουσίας, της ισταμίνης, που επιδεινώνει τις αλλοιώσεις του δέρματος
Δίαιτα χωρίς γλουτένη, ψωρίαση και κοιλιοκάκη
Η κοιλιοκάκη και η ψωρίαση έχει αναφερθεί ότι μπορεί να λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα στο ίδιο άτομο. Ο μηχανισμός με τον οποίο η κοιλιοκάκη σχετίζεται με την ψωρίαση είναι προς το παρόν ασαφής.
Συμπληρώματα διατροφής
Δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι η λήψη των συγκεκριμένων συμπληρωμάτων είναι πράγματι αποτελεσματική, με εξαίρεση τα ω-3 λιπαρά οξέα
Ακόμη όμως και στην περίπτωση των ω-3, απαιτείται μεγάλη προσοχή ως προς τη δοσολογία του συμπληρώματος που θα λάβετε, όπως επίσης και ως προς την περιεκτικότητά του σε άλλα θρεπτικά συστατικά (π.χ. βιταμίνη Α, D, E). Γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να συμβουλεύεστε πάντα τον θεράποντα ιατρό σας πριν λάβετε ένα συμπλήρωμα διατροφής.
Ποια η σημασία της υιοθέτησης μιας ισορροπημένης διατροφής στην ψωρίαση;
Λάβετε υπόψη σας ότι το αυξημένο σωματικό βάρος παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην εμφάνιση όσο και στην αντιμετώπιση της ψωρίασης. Συνεπώς, είναι σημαντικό αν έχετε υπερβάλλον βάρος να επιδιώξτε τη σταδιακή απώλεια του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της υιοθέτησης μιας Μεσογειακής τύπου διατροφής, που προάγει επίσης τη μείωση της φλεγμονής, όπως και με την υιοθέτηση συστηματικής άσκησης.
Τα άτομα που έχουν ψωρίαση εμφανίζουν στην πλειοψηφία τους μεταβολικό σύνδρομο. Αυτό σημαίνει πως ο οργανισμός παρουσιάζει μια κατάσταση που ονομάζεται δυσανοχή στην γλυκόζη. Το μεταβολικό σύνδρομο αφορά στην δυσκολία του οργανισμού να διαχειριστεί τη γλυκόζη αλλά και τις τροφές που εύκολα μετατρέπονται σε ζάχαρη.
