Τι είναι ο μετεωρισμός;
Ο μετεωρισμός είναι ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση της αυξημένης ύπαρξης αερίων στο γαστρεντερικό σύστημα.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το μεγαλύτερο μέρος του γαστρεντερικού μας σωλήνα, από το στομάχι ως τον ορθό, περιέχει αέρια
Οι περισσότεροι από εμάς εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής καταλήγουμε να καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε ζάχαρη και λίπος και φτωχές σε ωφέλιμες ουσίες για τον οργανισμό μας. Πολύ συχνά διαμαρτυρόμαστε για φούσκωμα και δυσκοιλιότητα και ο κύριος παράγοντας είναι η διατροφή μας. Πάμε λοιπόν να δούμε πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση που ταλαιπωρεί πολλούς από εμάς.
Βακτηριακή παραγωγή αερίων στο έντερο: Στο έντερο διαβιούν φυσιολογικά τρισεκατομμύρια ακίνδυνα βακτήρια, μερικά από τα οποία βοηθούν στην φυσιολογική λειτουργία (πέψη τροφών) και προστατεύουν το έντερο. Η διάσπαση ορισμένων δύσπεπτων τροφών στο έντερο από τα βακτήρια της φυσιολογικής εντερικής χλωρίδας είναι δυνατόν να προκαλέσει αέρια και τυμπανισμό ή φουσκώματα.
Μια άλλη αιτία είναι τα επεξεργασμένα τρόφιμα που κατακρατούν υγρά. Ένα μυστικό για να απαλλαγείτε από τα φουσκώματα στο στομάχι και το έντερο είναι να τρώτε αργά και να αποφεύγετε τα αναψυκτικά με ανθρακικό. Με τον τρόπο αυτό θα μειώσετε τον τυμπανισμό και τον μετεωρισμό.
Ορισμένοι ανθρώπινοι οργανισμοί δεν είναι σε θέση να διασπάσουν τους υδατάνθρακες. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι η λακτόζη που περιέχεται σε γαλακτοκομικά προϊόντα. Στους ανθρώπους αυτούς, η κατανάλωση λακτόζης δυνατόν να οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγής αερίων. Ένα ποσοστό 30% των ανθρώπων έχουν δυσπεπτικά ενοχλήματα από την κατανάλωση αγελαδινού γάλακτος (με όλες τις μορφές του) που περιέχει μια πρωτεΐνη που λέγεται β-καζεΐνη.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Φουσκώματα, τυμπανισμός,μετεωρισμός, κράμπες και κοιλιακός πόνος δυνατόν να συνυπάρχουν όταν τα αέρια εγκλωβίζονται στις στροφές του παχέος εντέρου που υπάρχουν φυσιολογικά
Πολλοί άνθρωποι δεν αποβάλλουν μεγάλες ποσότητες αερίων, όμως είναι πιο ευαίσθητοι σε κανονικές ποσότητες αερίων, διότι τα νεύρα που μεταφέρουν πληροφορίες από το έντερο είναι υπερδραστήρια (σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου). Στην περίπτωση αυτή, ακόμη και φυσιολογικές ποσότητες αερίων γίνονται αντιληπτές ως πόνος ή φούσκωμα.
Δείτε παρακάτω μια λίστα από αιτίες στις οποίες μπορεί να οφείλεται το φούσκωμα
- Διατροφή (π.χ. αγελαδινό γάλα)
- Κατάποση αέρα
Αυτό μπορεί να συμβεί όταν
- Μασάτε τσίχλα ή ρουφάτε καραμέλες,
- Πίνετε χρησιμοποιώντας καλαμάκι
- Καπνίζετε
- Μασάτε μηχανικά καπάκια από στυλό
- Μασάτε τροφές με γοργό ρυθμό με ανοιχτό στόμα ή μιλάτε την ώρα που μασάτε
- Καταναλώνετε ζεστά ή ανθρακούχα ροφήματα
- Δυσκοιλιότητα
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Κοιλιοκάκη: μια πάθηση που προκαλείται από την τροφική δυσανεξία σε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται γλουτένη και βρίσκεται στο σιτάρι, στη σίκαλη και στο κριθάρι
- Δυσανεξία στη λακτόζη, ένα φυσικό σάκχαρο που υπάρχει στο γάλα
- Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, συμπεριλαμβανομένων, της εκκολπωματίτιδας, της νόσου του Chron και της ελκώδους κολίτιδας
- Πέτρες στη χολή
- Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού
- Διαφραγματοκήλη
- Σκουλήκια στο στομάχι ή το έντερο
- Προεμμηνορυσιακό σύνδρομο
- Εγκυμοσύνη
- Σπαστική κολίτιδα / Ευερέθιστο έντερο
- Ψυχογενή αίτια (π.χ. ψυχογενής ανορεξία, κατάθλιψη κλπ)
- Λιπώδες ήπαρ
- Κωλικός εντέρου (κυρίως στα μωρά)
- Ασκίτης (σε ασθενείς με κίρρωση ήπατος)
- Εκκολπωματίτιδα
- Εμμηνόπαυση
- Πολυκυστικές ωοθήκες
Πώς αντιμετωπίζεται ο μετεωρισμός και τα αυξημένα αέρια;
Επειδή προς το παρόν ΔΕΝ υπάρχει μέθοδος να διαγνώσουμε πού εντοπίζεται η βακτηριακή υπερανάπτυξη, ούτε τι είδους αέρια παράγονται, κάθε ασθενής θα πρέπει να διατηρεί ο ίδιος λίστα με τις τροφές που τον ενοχλούν ή όχι. Σίγουρα όμως δεν θα πρέπει να αποκλείσει από το διαιτολόγιό του κάποια κατηγορία τροφών στο 100%.
Δύσπεπτες τροφές
Και ορισμένες τροφές έχουν κατηγορηθεί για την εμφάνιση μετεωρισμού και δυσκοιλιότητας.
Ποιες τροφές μπορεί να προκαλέσουν μετεωρισμό;
Η πλειοψηφία των τροφών που καταναλώνουμε είναι υδατάνθρακες υπό τη μορφή πολυσακχαριτών, που αποτελούνται από πολλά μόρια σακχάρων σχηματίζοντας αλυσίδα. Ορισμένους από αυτούς τους υδατάνθρακες δεν μπορούμε να τους πέψουμε και απορροφήσουμε στο λεπτό έντερο, με αποτέλεσμα να μετακινούνται προς το παχύ έντερο. Τα βακτήρια που υπάρχουν στο σημείο αυτό του γαστρεντερικού σωλήνα διασπούν τους αυτούς τους υδατάνθρακες και παράγουν αέρια κατά τη συγκεκριμένη διαδικασία. Τα τρόφιμα που περιέχουν υψηλές ποσότητες άπεπτων υδατανθράκων είναι:
Λαχανικά
Όπως λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, κρεμμύδια, γογγύλια, αγγούρι, μπάμιες, καλαμπόκι, αρακάς, λαχανάκια Βρυξελλών, αγκινάρες.
Όσπρια
Όπως ξερά φασόλια, φακές ή ρεβίθια.
Φρούτα
Όπως σταφίδες, δαμάσκηνα και μήλα.
Πίτουρο δημητριακών
Αλλά και γενικά υπερβολικές ποσότητες προϊόντων σίτου ή φρούτων.
Βέβαια όλες οι παραπάνω τροφές προσφέρουν πολλά αντιοξειδωτικά βιταμίνες και μέταλλα στον οργανισμό μας και έτσι θα ήταν άσκοπο να τις αποκλείσουμε από το διαιτολόγιο μας μονο για την αποφυγή μετεωρισμού!
Όμως μπορούμε να καταναλώνουμε στο κάθε γεύμα μας τοφές μόνο από μία ομάδα από τις παραπάνω και όχι συνδυασμούς αυτών!
Άλλα
Άλλα τρόφιμα που μπορεί να προκαλέσουν μετεωρισμό εξαιτίας της άπεπτης ιδιότητας των συγκεκριμένων υδατανθράκων είναι τα προϊόντα light που περιέχουν γλυκαντικά όπως η σορβιτόλη, η μανιτόλη, η ξυλιτόλη ή η φρουκτόζη- ή χυμοί φρούτων μπορούν να προκαλέσουν . Τέλος, αυξημένη παραγωγή αερίων μπορούν να προκαλέσουν τα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν ψύλλιο και τα τρόφιμα πλούσια σε λακτόζη.
Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε το μετεωρισμό;
Διατροφικά ο στόχος είναι να περιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τους παράγοντες που συμβάλλουν στην αυξημένη παραγωγή αερίων.
Περιορισμός ορισμένων τροφίμων
Περιορίστε την κατανάλωση κάποιων τροφίμων που αυξάνουν την παραγωγή αερίων, όπως αυτά που αναφέρθηκαν στην παραπάνω ενότητα. Αφαιρέστε σταδιακά ένα-ένα τα τρόφιμα για να δείτε αν βελτιώνετε το πρόβλημα του μετεωρισμού. Αντί αυτών επιλέξτε τρόφιμα, όπως οι πατάτες, το ρύζι, το μαρούλι, η μπανάνα, τα σταφύλια, τα εσπεριδοειδή και το γιαούρτι.
Περιορισμός λιπαρών & φυτικών ινών
Περιορίστε την κατανάλωση λιπαρών τροφίμων, καθώς το λίπος επιβραδύνει την πέψη καθώς και τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, όσο το πρόβλημα του μετεωρισμού είναι σε έξαρση, καθώς οι φυτικές ίνες αυξάνουν την παραγωγή αερίων, και επανεισάγετε τις σταδιακά.
Διαβάστε τις ετικέτες τροφίμων
Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει καθώς σε περίπτωση που έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, μπορεί η ύπαρξη της ως συστατικό σε κάποιο τρόφιμο να επιδεινώνει το πρόβλημα που έχετε. Δοκιμάστε να καταναλώσετε τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε λακτόζη ή χωρίς λακτόζη. Εφαρμόστε το ίδιο και με προϊόντα που έχουν τεχνητά γλυκαντικά.
Αυξήστε την πρόσληψη υγρών
Καταναλώστε άφθονα υγρά για την πρόληψη και αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
Κάντε μικρά και συχνά γεύματα
Προτιμήστε τα μικρά και συχνά γεύματα έναντι των λιγότερων σε αριθμό και μεγαλύτερων σε μέγεθος. Τρώτε και πίνετε αργά και ήρεμα χωρίς άγχος, έτσι ώστε να καταπίνετε λιγότερο αέρα, καθώς επίσης το στρες αυξάνει την ποσότητα αέρα που καταπίνετε.
Εντάξτε την άσκηση στη ζωή σας
Υιοθετείστε ένα δραστήριο τρόπο ζωής και επίσης κάντε ένα μικρό περίπατο μετά το φαγητό.
Διακόψτε το κάπνισμα
Αποφύγετε το κάπνισμα αφού μπορεί να βοηθήσει και γενικότερα στην πρόληψη της υγείας σας.
5 τροφές που μειώνουν το φούσκωμα, τον τυμπανισμό και τον μετεωρισμό.
Εάν καταναλώνετε τακτικά κάποια από τις παρακάτω 5 τροφές ίσως σας βοηθήσει να μειώσετε το φούσκωμα και την παραγωγή των δυσάρεστων αερίων στο στομάχι και το έντερο.
- Αβοκάντο. Το αβοκάντο βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των τροφίμων που βοηθάνε στον τυμπανισμό. Το αβοκάντο περιέχει περισσότερο κάλιο από την μπανάνα, βοηθώντας στην αποβολή της περίσσειας νατρίου από τον οργανισμό.
- Ανανάς. O ανανάς αποτελεί φρούτο πλούσιο σε φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες. Σε τροπικές περιοχές χρησιμοποιείται ως παραδοσιακό φάρµακο για την υποβοήθηση της πέψης, την αποτοξίνωση του οργανισµού από τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, τη βελτίωση της υφής του δέρµατος και την ταχύτερη επούλωση των πληγών. Ο ανανάς περιέχει ένα φυσικό ένζυμο που ονομάζεται βρομελίνη. Η βρομελίνη δυνατόν να βοηθήσει στη μείωση του τυμπανισμού και της δυσπεψίας.
- Σπαράγγια. Τα σπαράγγια είναι γνωστά για τη φυσική διουρητική τους ιδιότητα. Το υπέροχο αυτό λαχανικό περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, που συμβάλλει στη γενικότερη ευζωία και φυσιολογική λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
- Μάραθος (ή μάραθο, ή φοινόκιο). Το βότανο αυτό περιέχει πλήθος από αντιοξειδωτικά, αιθέρια έλαια, βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες. Μερικά από τα αιθέρια έλαια που βρέθηκαν σε σπόρους μάραθου μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του φουσκώματος δημιουργώντας ενός ιδανικό περιβάλλον για την απορρόφηση και την πέψη των θρεπτικών συστατικών των υπολοίπων τροφών. Απολαύστε το μάραθο στη σαλάτα, γιαούρτι, ή φρέσκα θαλασσινά. Στην Κρήτη ο μάραθος χρησιμοποιείται για την παρασκευή της περίφημης μαραθόπιτας.
- Πιπερόριζα (τζίντζερ). Εδώ και αιώνες είναι γνωστό ότι το τζίντζερ καταπραΰνει τον πόνο στο στομάχ βοηθώντας το να ξεφουσκώσει από τα αέρια που παράγονται από την πέψη άλλων τροφών.