Η λακτόζη είναι ένα σάκχαρο, που βρίσκεται κυρίως στο γάλα και τα παράγωγά του. Η πέψη της λακτόζης πραγματοποιείται με την βοήθεια της λακτάσης, ενός ενζύμου που διασπάει τη λακτόζη σε γλυκόζη και γαλακτόζη.
Δυσανεξία στην λακτόζη είναι η μη αποτελεσματική πέψη της λακτόζης στο λεπτό έντερο, λόγω έλλειψης ή μειωμένης συγκέντρωσης του ενζύμου λακτάση.
Τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη δεν παράγουν καθόλου ή έχουν μειωμένη παραγωγή λακτάσης, με αποτέλεσμα η λακτόζη που παράγεται από την πέψη του γάλακτος να παραμένει στο έντερο προκαλώντας δυσάρεστα συμπτώματα
Τι συμπτώματα εμφανίζει η δυσανεξία στη λακτόζη;
Τα συμπτώματα από τη δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να είναι από ήπια έως βαριά, ανάλογα με το πόση λακτάση παράγει το σώμα.. Αν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, τα συμπτώματά σας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Φούσκωμα
- Πόνο ή κράμπες
- Γουργουρητό στην κοιλιά
- Αέρια
- Χαλαρά κόπρανα ή διάρροια
- Έμετο
Η εμφάνισή τους συνήθως ξεκινά 30 λεπτά έως 2 ώρες αφότου καταναλώσετε γάλα ή άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα.
¨Οσοι παρουσιάζουν δυσανεξία στη λακτόζη πρέπει να μάθουν πώς να τρώνε ώστε από τη μία πλευρά να αποφεύγουν αυτά τα δυσάρεστα συμπτώματα, κι από την άλλη να φροντίζουν να προσλαμβάνουν το απαραίτητο για αυτούς ασβέστιο.
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν ασβέστιο, πρωτεΐνη και βιταμίνες όπως οι βιταμίνες Α, D και Β12. Το ασβέστιο και η βιταμίνη D είναι απαραίτητα συστατικά για την υγιή ανάπτυξη των οστών. Η έλλειψη τους μπορεί να προκαλέσει οστεοπόρωση και κακή θρέψη. Τα άτομα που αποκλείουν από την διατροφή τους τα γαλακτοκομικά προϊόντα λόγω δυσανεξίας θα πρέπει να κάνουν αντικατάσταση των γαλακτοκομικών με τροφές που περιέχουν αυτά τα συστατικά ώστε να μη δημιουργούνται ελλείψεις.
Ποιοί εμφανίζουν δυσανεξία στη λακτόζη;
Κάποιες φορές άτομα τα οποία δεν είχαν ποτέ πρόβλημα από την κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων, εμφανίζουν ξαφνικά δυσανεξία στη λακτόζη. Αυτό οφείλεται στο γήρας λόγω της μείωσης της λακτάσης στον οργανισμό με το πέρας των χρόνων.
Εκτός απο κάποιες σπανιες ασθένιες και σύνδρομα η δυσανεξία στη λακτόζη είναι συνήθως κληρονομική και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως κατά την εφηβεία ή μετά την ενηλικίωση.
Και τί σημαίνει κληρονομική
Το MCM6 (Μinichromosome Μaintenance Complex Component 6) είναι μέρος του συμπλέγματος MCM που σχετίζεται με την πέψη της λακτόζης. Μια ρυθμιστική περιοχή εντός του γονιδίου MCM6 ελέγχει τη δραστηριότητα (ή την έκφραση) του γονιδίου LCT, το οποίο είναι ένα ένζυμο, που είναι γνωστό ως λακτάση και είναι υπεύθυνο για το μεταβολισμό της λακτόζης. Σε μερικούς ανθρώπους, μειώνεται τόσο σημαντικά, που καθίστανται δυσανεκτικοί στη λακτόζη. Η έρευνα έχει δείξει ότι υπάρχουν DNA αλλαγές στη ρυθμιστική περιοχή του MCM6 οι οποίες σχετίζονται με αλλαγές στην έκφραση γονιδίου LCT που έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση δυσκολιών στην πέψη λακτόζης. Οι πολυμορφισμοί του MCM6 σχετίζονται με αλλαγές στα επίπεδα έκφρασης της λακτάσης, που συνεπάγονται εμφάνιση προδιάθεσης για δυσανεξία στη λακτόζη.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο γιατρός μπορεί να κάνει τη διάγνωση με την κλινική σας εικόνα, ρωτώντας σας για το είδος των συμπτωμάτων που εμφανίζετε
Με το iDNA τεστ διατροφής , μία μέθοδος με λήψη κυττάρων απο τη σίελο , μπορούμε να διαπιστώσουμε εαν ο οργανισμός παρουσιάζει δυσανεξία στην λακτόζης ανιχνεύοντας τα παραπάνω γονίδια.
Εαν χρειαστεί επιβεβαίωση της διάγνωστης μπορεί να γίνει με ένα τεστ εκπνοής υδρογόνου ή τεστ ζαχάρου του αίματος. Με αυτές τις απλές εξετάσεις φαίνεται αν αφομοιώνετε φυσιολογικά τη λακτόζη.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Δεν υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία για τη δυσανεξία στη λακτόζη. Υπάρχει όμως η δυνατότητα να λαμβάνετε διατροφικά συμπληρώματα λακτάσης που βοηθούν στην αφομοίωση της λακτόζης.
Το ευχάριστο είναι ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση όπως πχ το γιαούρτι , το κεφίρ, το αριάνι καθώς και όλα τα τυριά, έχουν ελάχιστη πλέον ποσότητα λακτόζης . Κάποιοι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να καταναλώσουν γιαούρτι χωρίς να αντιμετωπίσουν πρόβλημα, ειδικά γιαούρτι με ζωντανά γαλακτικά ένζυμα αλλά και τυρί καλύπτοντας έτσι τις απαιτήσεις του οργανισμού σε ασβέστιο. Η κάθε περίπτωση όμως είναι εξατομικευμένη ανάλογα με τον βαθμό δυσανεξίας του ατόμου!
Κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν γάλα με μειωμένη λακτόζη ή το υποκαθιστούν με φυτικά γάλα όπως αμυγδάλου κτλ…
Με τον καιρό, οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη, μαθαίνουν να αποφεύγουν ό,τι δεν μπορεί να αφομοιώσει ο οργανισμός τους.
